Семіздіктің таралуы бүкіл әлемде артып келеді және үкіметтер бұл мәселені шешу үшін әртүрлі шаралар қабылдауда. Тәсілдердің бірі – «зиянды» тағамдар мен сусындарға қосымша салық салу. Бірақ мұндай шара қаншалықты тиімді?
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша, әлемдегі әрбір 8-ші адам семіздікке шалдыққан. Оны денсаулықтың көптеген күрделі мәселелерімен байланыстырады, соның ішінде 2-ші типті қант диабеті, жүрек-қан тамырлары аурулары, тіпті кейбір қатерлі ісік түрлері. Семіздіктің таралуымен күресудің ең танымал әдістерінің бірі – «зиянды» деп аталатын тамақ өнімдеріне салық салу. Бұл ұғымның нақты анықтамасы болмаса да, әдетте «зиянды» деп майлар, тұз және қант мөлшері жоғары тағамдар деп түсініледі. Жаңа зерттеуде ғалымдар мұндай өнімдерге салық салудың қаншалықты ықпалды екенін талдауға тырысты.
Зерттеу көрсеткендей, май, қант және тұз мөлшері жоғары тағамдарға салық салу олардың сатылымына тікелей әсер етеді. Бұл ретте Мексика, АҚШ, Канада, Сингапур және Жаңа Зеландия сияқты 20 елдің деректері талданды.
Мысалы, Мексикада мұндай салық супермаркеттерде сәйкес өнімдердің сатылымы 18%-ға, ал басқа бөлшек саудагерлер жағдайында 40% -ға төмендеуін қамтамасыз етті. Сонымен қатар, салық салынатын өнімнің негізгі тұтынушылары болған табысы төмен адамдар арасында тұтыну айтарлықтай төмендегені белгілі болды. Сондай–ақ, Солтүстік Америка мен Жаңа Зеландияның тәжірибесі көрсеткендей, «сау» өнімдерге бір мезгілді субсидиясыз төмен салықтар немесе салықтар енгізу мемлекеттің кірісін арттырады, бірақ семіздік деңгейіне ешқалай әсер етпейді. Авторлар атап өткендей, семіздіктің таралуына шынымен әсер ету үшін салық жоғары болуы керек, ал жемістер мен көкөністер сияқты санаттарға субсидиялар енгізілуі қажет.
Ғалымдардың пайымдауынша, олардың жұмысы семіздіктің таралуына қарсы күрес құралы ретінде салық салудың тиімділігін растайды және мемлекеттер үшін тиісті саясатты әзірлеуде маңызды демеу болады. Мұндай салықтардың тағы бір оң әсері ретінде авторлар өндірушілердің өнімді реформалауды ынталандыруы деп атайды.