Пастерлеу процесі әрдайым көп мөлшерде жылуды қажет етті. Алайда, жаңа технология жылытуды қолданбай-ақ бірдей нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді, осылайша маңызды ақуыздар өзгеріссіз қалады.
Пастерлеу көптеген тамақ өнімдерін, әсіресе сүтті өндірудің маңызды бөлігі болып табылады, себебі ол денсаулыққа қауіп-қатердің айтарлықтай төмендеуін қамтамасыз етеді. Процестің кемшілігі – оның энергия шығыны болып табылады, өйткені ол жылытуды қажет етеді. Даниялық Lyras компаниясы сүттегі бактерияларды жою үшін ультракүлгін сәулелерді пайдаланады және жылу жалпы қажет те емес. Бастапқыда бұл технологияны «салқын пастерлеу» деп атады.
Компанияның пікірінше, болашақта бұл процесс пастерлеуге қарағанда 60-80% су мен 60-90% энергияны үнемдей алады. Шығындар төмен болғандықтан, технология қоршаған орта үшін тұрақты және қауіпсіз болады.
Процесс аясында микроорганизмдердің ДНҚ-сын өзгертетін және олардың көбеюіне жол бермейтін «бактерицидтік» УК-сәуле қолданылады. Ультракүлгін сәулеленудің бұл қасиеттері бұрыннан белгілі, бірақ іс жүзінде олар тек су сияқты мөлдір сұйықтықтар үшін қолданылған. Әдетте сәулелену сүт сияқты мөлдір емес сұйықтықтарға жеткілікті терең ене алмайды. Lyras технологиясының жаңашылдығы – сұйықтық арнайы полимерлі катушкаға орналастырылады, оның айналуы өнімнің бүкіл көлемін ультракүлгін сәулемен тиімді өңдеуге мүмкіндік береді.
Микробиология тұрғысынан бұл процесс пастерлеу сияқты нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, технология «дәстүрлі» пастерлеу кезінде жылу әсерінен қайтымсыз өзгеретін ақуыздардың белгілі бір түрлерін (атап айтқанда, сарысу ақуыздары) сақтауға мүмкіндік береді. Осыған ұқсас тағы бір мысал – В2 дәрумені УК-сәулеленудің әсерінен іс жүзінде жойылмайды.
Технологияның өз шектеулері де бар. Атап айтқанда, УК-сәулеленудің өнімнің дәміне әсер етуі мүмкін, сондықтан оның деңгейі қатаң бақылануы тиіс. Lyras-та айтылғандай, технология өте оңай масштабталады, өйткені ол шын мәнінде тек электр қуатын қажет етеді, ал жылытудың болмауы тазалау процестерін салыстырмалы түрде қарапайым етеді. Технологияны реттеушілердің мақұлдауы тұрғысынан қиындықтар бар: кейбір елдерде ультракүлгін сәулелену жарық ретінде жіктеледі (мысалы, Данияда), ал басқаларында ол иондаушы сәулелену болып саналады, бұл реттеушілік рұқсаттарды алуды айтарлықтай көп еңбекті қажет етеді.
Дереккөз: http://www.foodnavigator.com